Wie je bent

Als puber nam ik mijzelf heilig voor bepaalde dingen die mijn ouders deden en zeiden nooit in te zetten en te zeggen tegen mijn kinderen, ik ging het anders doen! Inmiddels wat ouder en mama van drie kinderen hoor ik mijzelf dingen roepen waarvan ik mijzelf voorgenomen had dat toch echt niet in de opvoeding te zeggen tegen de kinderen. Taal, handelingen, gedrag we nemen het onbewust en bewust over. De mensen die de grootste invloed op je hebben als kind zijn je ouders. Uiteindelijk ook je partner en kinderen. Deze mensen behoren tot de primaire groep; je meest directe leefomgeving. Natuurlijk word je ook beïnvloed door je beste vrienden, collega’s, broers en zussen enz. Hoe belangrijker bepaalde mensen voor je zijn, des te meer je je op hen zult richten.

We kunnen van alles doen, maar ook van alles laten. Er zijn handelingen die we onbewust uitvoeren en veel handelingen voeren we bewust uit. Het kan ook zijn dat je in een intern rollenconflict zit, dit kan al op jonge leeftijd ontstaan. En wat maakt dat je bent je zoals je bent?

De “rol” die je toebedeelt hebt gekregen in het gezin van herkomst is heel bepalend voor je gedrag van de rest van je leven.

Wie ben jij? En wat maakt dat je bent je zoals je bent?

Verschillende rollen, verschillende ‘stemmen’
Als je goed luistert naar al die stemmen in je hoofd, merk je dat ze allemaal hun eigen verhaal hebben. Dat komt omdat ze corresponderen met de verschillende rollen die jij in je leven vervult. Als ik mijn eigen leven als voorbeeld neem, dan heb ik daarin onder andere de rol van ondernemer, moeder, coach, partner, vriendin, zus en dochter. Dat zijn ook verschillende karakters. De ondernemer in mij is ambitieus en zakelijk, terwijl de moeder in mij zorgzaam en toegeeflijk is. Als therapeut kan ik goed luisteren en probeer ik zoveel als mogelijk oordeelloos te zijn. En als partner of vriendin kan ik aandacht opeisen en een uitgesproken mening hebben.

Sommige rollen botsten met elkaar
Bij al deze verschillende rollen horen ook verschillende ideaalplaatjes. Ik ben succesvol als ondernemer als…. of ik ben succesvol als moeder als… Het zal je niet verbazen dat deze ideaalplaatjes vaak niet met elkaar overeenkomen. Als ik mijn moederrol en het bijbehorende ideaal voorrang geef, dan blijft er weinig over van mijn ondernemerschap en van bijvoorbeeld mijn rol als partner. En vice versa. De balans die veel mensen vandaag de dag in hun leven zoeken, heeft hier voor een groot deel mee te maken. We denken vaak dat we een andere tijdsindeling nodig hebben: meer of minder tijd voor werk, sociaal leven, de kinderen. Maar meestal is het een kwestie van de verschillende rollen in ons leven beter in balans brengen. Omdat één van de rollen een tijdlang heeft overheerst ten koste van de andere rollen en je dat niet meer wilt of omdat je vanuit twee rollen een ideaalplaatje probeert te verwezenlijken, terwijl dat niet kan.
Je moet dus gaan onderhandelen met jezelf. Stel jezelf eenvoudig de vraag: wat heb ik minimaal nodig als ondernemer, als moeder, als partner, als vriendin? En hoe kan dat samen gaan?

De Interne Criticus
Tussen deze rollen bevindt zich nog een andere stem, die in therapeutentaal aangeduid wordt als de Interne Criticus. Het is de stem die zodra je voor de spiegel staat onmiddellijk zegt: zie je wel, je bent te dik, te dun, je haar zit raar of je neus is te lang. De stem die je bij een probleem of uitdaging vertelt dat je het toch niet kunt, te weinig tijd of middelen hebt, anderen allemaal beter zijn dan jij en meer van dat soort ontmoedigende opmerkingen. Sommige mensen hebben een milde Criticus, die op een vriendelijke toon stelt: dat lijkt me niet zo’n goed plan. Anderen hebben een keiharde Criticus, die luidkeels roept: wat een belachelijk idee!

De Criticus tot rust manen
Van alle stemmen in je hoofd, is dit degene die je het meeste last kan bezorgen. Daarom is het goed om een paar dingen te weten over deze Interne Criticus:

De Criticus is nooit maar dan ook echt NOOIT tevreden. Het is de taak van de Criticus om uitsluitend te kijken naar wat er mist of mis kan gaan.
De Criticus is de bewaker van álle ideaalplaatjes. Dus als jij het fantastisch doet in de ene rol, heeft dat tot gevolg dat je minder aan een andere rol toekomt en dan gaat je Criticus precies dáár over zeuren waar je niet aan het ideaalplaatje voldoet.
De Criticus is altijd aanwezig, of je wilt of niet.

Het mag duidelijk zijn, teveel luisteren naar je Interne Criticus is geen goede leidraad in het leven. Maar – zoals je misschien wel eens gemerkt hebt – hoe meer je een bepaalde stem in je hoofd probeert te negeren, des te harder deze gaat roepen.

Je kunt het beste met de Interne Criticus omgaan door deze stem wel serieus te nemen, maar je er niet teveel mee te vereenzelvigen (dit geldt overigens ook voor allerlei externe critici in je leven). Het kan geen kwaad om te kijken naar wat er mist en wat de risico’s zijn, daar wordt een plan alleen maar beter van.

De Interne Criticus in ons kan “geboren” zijn in het systeem waar wij als persoon uit komen. Zo heb ik meegekregen uit het systeem van herkomst dat relaxen zonde is van je tijd met als gevolg dat ik pas kan gaan zitten als ik heel veel werk verzet heb. Fijn dat ik door deze overtuiging altijd het uiterste uit mijzelf kan halen. Dit maakt dat mijn bedrijf goed loopt net als mijn gezin en eigenlijk alles wat ik organiseer en oppak. En best een lastige omdat een burn-out met dit soort overtuigingen een grote valkuil is.

Zodra je inzichtelijk hebt wat de “oorzaak” is binnen je eigen systeem kun je hier bewust wat mee gaan doen. Het inzichtelijk maken van je behoeften maakt dat je als persoon zelfverzekerder en stabieler kunt reageren op situaties, waar je je voorheen zou laten beïnvloeden door de Interne Criticus uit je systeem van herkomst!

En dan opnieuw de vraag; wie ben jij? En waarom ben je zoals je bent?
Als je zelf weet wie je bent, hoe je je gedraagt en wat je leuk vindt, dan heb je het antwoord op je vraag. Jezelf zijn is je fijn voelen op elk moment van de dag zonder dat je het gevoel hebt dat je het zo eigenlijk niet zou willen hebben. Luister naar jezelf, wat je wilt en wat jou gelukkig maakt.